OneCoin Skandalı: Ruja Ignatova ve Kripto Kraliçesinin Kayboluşu
Tarihin en büyük kripto dolandırıcılıklarından biri, sahte bir coin ve sahnede elmas küpelerle dolaşan bir kadın sayesinde yürütüldü. Ancak 4 milyar dolarlık vurgundan sonra ortadan kayboldu.
2014 yılında Londra, Dubai, Bangkok ve Sofya gibi şehirlerde düzenlenen görkemli etkinliklerde, sahneye ağır adımlarla çıkan, kalabalıkları etkileyici İngilizcesi ve ışıltılı elbiseleriyle büyüleyen bir kadın vardı: Dr. Ruja Ignatova. Kendini “Kripto Kraliçesi” olarak tanıtan bu Bulgar-Alman iş kadını, geliştirdiğini iddia ettiği OneCoin adlı kripto parayla finans dünyasını “demokratikleştirmeyi” vaat ediyordu. Ancak aradan geçen birkaç yıl, onun yalnızca milyonları etkileyen dev bir Ponzi sisteminin mimarı olduğunu ortaya çıkardı.
İlginizi Çekebilir: Upbit Hack – Kuzey Koreli Hackerlar ve 49 Milyon Dolarlık Vurgun
Ruja Ignatova’nın tanıttığı OneCoin, teknik anlamda hiçbir zaman gerçek bir kripto para olmadı. Ne bir blockchain ağına sahipti ne de dış borsalarda alınıp satılabiliyordu. Şirketin kendi platformu üzerinden “eğitim paketleri” adı altında üyelik satılıyor ve kullanıcılar bu paketlerle OneCoin kazanıyorlardı. Sistem, klasik saadet zinciri mantığıyla çalışıyor; yeni üye getirenler, önceki üyelerin kazançlarına katkı sağlıyordu.
Sofya merkezli şirket, kısa sürede küresel bir fenomene dönüştü. 2016 yılına gelindiğinde yaklaşık 4 milyar dolarlık yatırım toplanmıştı. Ruja, Forbes dergisine sahte reklamlar veriyor, kendi yazdığı sahte teknik belgeleri bilimsel sunumlar gibi dağıtıyordu. Ancak 2017 yılında işler değişti. ABD’de açılan soruşturmalar ve artan kullanıcı şikayetleri nedeniyle Federal Soruşturma Bürosu (FBI), OneCoin’i incelemeye aldı.
Ve o yılın Ekim ayında, Ruja Ignatova, Sofya'dan Atina’ya gitmek üzere uçağa bindi… ve bir daha hiçbir yerde görülmedi. Pasaport kayıtları kesildi, telefonları sustu, şirket içi iletişim sıfırlandı. FBI, onun muhtemelen bir sahte kimlikle Birleşik Arap Emirlikleri ya da Doğu Avrupa’da saklandığını düşünüyor. 2022 yılında “FBI En Çok Arananlar” listesine eklendi. Ödül 250.000 dolar.
OneCoin sisteminin devamını kardeşi Konstantin Ignatov devraldı, ancak 2019’da ABD'de yakalanarak yargılandı. Suçunu itiraf etti, 90 yıl hapisle yargılanıyor. Milyonlarca insanın hayatı altüst oldu; Nijerya’dan Almanya’ya kadar binlerce mağdur, varlıklarını kaybetti.
Bugün OneCoin, kripto tarihinin en büyük dolandırıcılığı olarak kabul ediliyor. Ruja’nın akıbeti ise hâlâ bilinmiyor. Onunla ilgili tek gerçek, insanların umutlarını, güvenlerini ve paralarını karanlık bir vizyonla nasıl manipüle ettiğidir.