Yeni Baslayanlar Icin Kripto Rehberi.
Kripto sektorunde yeni yatirimcilar icin bilgi kaynaklarina ulaşmak için bizi takip et. Telegram
Blockchain Tribalism Nedir? Ne İçin Kullanılır? Nasıl Ortaya Çıkar?
Farklı blokzincir topluluklarının kendi teknolojilerini fanatikçe savunup diğer ağlara karşı önyargılı ve dışlayıcı davranmasıdır. Bu durum, iş birliğini zorlaştırır ve ekosistemde kutuplaşmaya yol açar.
WebAssembly (WASM) Nedir? Kripto Ekosisteminde Ne İşe Yarar?
Kripto ekosisteminde akıllı sözleşmelerin hızlı, güvenli ve platformdan bağımsız şekilde çalışmasını sağlayan düşük seviyeli bir teknoloji altyapısıdır. Modern blokzincir projelerinde performansı artırmak ve esnek dil desteği sunmak için yaygın olarak kullanılır.
Borsalar ve Saklama Hizmetleri (Custody) Nedir? Ne İçin Kullanılır?
Borsalar ve saklama hizmetleri (custody), kullanıcıların kripto paralarını güvenli şekilde alıp satabildikleri ve saklayabildikleri platformlardır. Borsalar alım-satım işlemlerini sağlarken, custody hizmetleri varlıkların güvenli depolanmasını ve korunmasını üstlenir.
MPC (Multi-Party Computation) Cüzdanlar Nedir? Kimler Kullanır?
MPC (Multi-Party Computation) cüzdanlar, özel anahtarın tek bir cihazda tutulmak yerine parçalara bölünerek birden fazla taraf arasında güvenli şekilde paylaştırıldığı kripto cüzdanlardır. Böylece tek bir anahtar sızıntısıyla fonların çalınması önlenir ve güvenlik üst seviyeye çıkar.
Multisig Cüzdanlar Nedir? Kimler Kullanılır?
Multisig cüzdanlar, bir kripto cüzdanındaki işlemlerin gerçekleşebilmesi için birden fazla özel anahtarın (imzanın) onayını gerektiren güvenlik odaklı cüzdanlardır. Bu sayede kontrol tek kişide değil, birden fazla imza sahibinde olur ve güvenlik önemli ölçüde artar.
Ortak İmza Sahipliği (Co-Signer) Nedir? Ne İçin Kullanılır?
Ortak İmza Sahipliği (Co-Signer), bir hesap, cüzdan veya sözleşme üzerinde işlem yapılabilmesi için birden fazla kişinin onayının gerektiği yapıdır. Bu sistem, güvenliği artırmak ve tek bir kişinin tek başına kontrolünü engellemek amacıyla kullanılır.
Optimistic Rollup EVM Nedir? Ne İçin Kullanılır?
Optimistic Rollup EVM, Ethereum’un ölçeklenebilirliğini artırmak için geliştirilen bir Layer 2 teknolojisidir. İşlemleri zincir dışında hızlı ve ucuz şekilde işler, ardından bunları Ethereum’a toplu olarak gönderir. Doğrulama ise “itiraz yoksa geçerli sayılır” mantığıyla yapılır; sadece şüpheli işlemler yeniden incelenir.
zkEVM (Zero-Knowledge Ethereum Virtual Machine) Nedir? Ne İçin Kullanılır?
zkEVM (Zero-Knowledge Ethereum Virtual Machine), Ethereum’un akıllı sözleşmelerini çalıştıran EVM’in sıfır bilgi ispatlarıyla güçlendirilmiş versiyonudur. İşlemleri zincir dışında işleyip, sadece kriptografik ispatları ana ağa göndererek daha hızlı, ucuz ve ölçeklenebilir bir işlem ortamı sağlar.
EVM (Ethereum Virtual Machine) Nedir? Ne İçin Kullanılır?
EVM (Ethereum Virtual Machine), Ethereum ağında akıllı sözleşmelerin ve merkeziyetsiz uygulamaların (dApp) çalışmasını sağlayan sanal makinedir. Ethereum’un “beyni” olarak kabul edilir ve tüm işlemleri, kodları ve akıllı sözleşmeleri güvenli şekilde yürütür.
Near Protocol Canary Ağları Nedir? Ne İçin Kullanılır?
Near Protocol Canary Ağları, Near ekosisteminde yeni özelliklerin ve güncellemelerin ana ağa (mainnet) geçmeden önce test edildiği, gerçek değer taşıyan deneysel ağlardır. Bu ağlar, riskleri önden görmeyi ve ana ağın daha güvenli çalışmasını sağlamayı amaçlar.
Shiden / Astar Canary Ağları Nedir? Ne İçin Kullanılır?
Shiden / Astar Canary Ağları, Polkadot ve Kusama ekosistemlerinde geliştirilen akıllı sözleşme platformlarıdır. Astar, Polkadot üzerinde ana ağ iken; Shiden, onun Kusama’daki canary ağıdır. Shiden’de yeni özellikler gerçek değerle test edilir, olgunlaştığında Astar mainnet’e entegre edilir.
Canary Network Nedir? Ne İçin Kullanılır?
Canary Network, yeni blockchain özelliklerinin ve güncellemelerinin ana ağa geçmeden önce gerçek ekonomik değer taşıyan ancak daha deneysel bir ağda test edilmesini sağlayan özel bir test ağıdır.
Devnet (Developer Network) Nedir? Ne İçin Kullanılır?
Devnet, geliştiricilerin blockchain projelerini denemek, hata ayıklamak ve yeni özellikler üzerinde çalışmak için kullandığı, testnet’e benzer fakat daha çok geliştirme odaklı özel bir ağdır. ChatGPT’ye sor
Testnet Nedir? Ne İçin Kullanılır?
Testnet, bir blockchain ağının deneme sürümüdür; geliştiricilerin uygulama, akıllı sözleşme ve güncellemeleri gerçek varlıklar riske girmeden test etmesini sağlar.
Toplam Kilitli Varlık (TVL) Nedir? Ne İşe Yarar?
Toplam Kilitli Varlık (Total Value Locked – TVL), bir DeFi protokolünde akıllı sözleşmelere yatırılan ve kilitlenen toplam kripto varlıkların değerini ifade eder.
Utility Token (Hizmet Tokeni) Nedir? Ne İçin Kullanılır?
Utility Token (Hizmet Tokeni), bir blockchain ekosisteminde belirli ürün, hizmet veya özelliklere erişim sağlamak için kullanılan, yatırım aracı olmaktan çok kullanım odaklı dijital varlıklardır. ChatGPT’ye sor
Mainnet Ne Demektir? Ne İçin Kullanıır?
Mainnet, bir blokzincir ağının tam anlamıyla faaliyete geçtiği, gerçek işlemlerin ve kripto para transferlerinin gerçekleştirildiği ana ağdır. Testnet’in aksine, Mainnet’te yapılan işlemler gerçek değer taşır.
Kurumsal Blockchain Nedir? Kimler Kullanır?
Kurumsal Blockchain, şirketler ve kurumlar tarafından kullanılan, genellikle izinli (permissioned) yapıda tasarlanmış, ölçeklenebilirlik, güvenlik ve gizlilik odaklı blokzinciri çözümleridir. Kamuya açık blockchain’lerden farklı olarak daha kontrollü erişim ve kurumsal ihtiyaçlara uygun işlevsellik sunar.
İki Faktörlü Kimlik Doğrulama (2FA – Two-Factor Authentication) Nedir? Ne İçin Kullanılır?
İki Faktörlü Kimlik Doğrulama (2FA), kullanıcıların hesaplarına giriş yaparken sadece şifreyle değil, ek bir doğrulama adımıyla (örneğin SMS kodu, mobil uygulama onayı veya donanım anahtarı) güvenlik sağlayan kimlik doğrulama yöntemidir.
Liquid Staking Nedir? Ne İçin Kullanılır?
Liquid Staking, kullanıcıların kripto varlıklarını stake ederek ödül kazanırken aynı zamanda bu varlıkların likit bir temsilini (tokenize edilmiş versiyonunu) alarak piyasada serbestçe kullanabilmelerini sağlayan bir mekanizmadır. Bu sayede staking getirisi elde edilirken varlıklar kilitli kalmaz.
Likidasyon Dalgası (Cascading Liquidation) Nedir? Ne İçin Kullanılır?
Likidasyon Dalgası (Cascading Liquidation), kripto piyasalarında aşırı kaldıraçlı pozisyonların arka arkaya tasfiye edilmesiyle oluşan zincirleme bir satış baskısıdır. Bu durum fiyatların hızla düşmesine ve piyasada ani çöküşlere yol açabilir.
Teminatlı Borç Pozisyonu (Collateralized Debt Position – CDP) Nedir? Ne İçin Kullanılır?
Teminatlı Borç Pozisyonu (Collateralized Debt Position – CDP), kullanıcıların kripto varlıklarını teminat olarak kilitleyip karşılığında sabit değerli token veya borç almasına olanak tanıyan bir DeFi mekanizmasıdır. Bu sayede varlıklar satılmadan likidite elde edilir, ancak teminat değeri düşerse tasfiye riski ortaya çıkar.
Yüzde 51 Saldırısı (51% Attack) Nedir? Ne İçin Kullanılır?
Yüzde 51 saldırısı (51% Attack), bir blokzincir ağında madencilerin veya doğrulayıcıların %51’den fazlasının kontrolünü ele geçirerek ağı manipüle etmesi durumudur. Bu saldırıyla kötü niyetli kişiler işlemleri tersine çevirebilir, çifte harcama yapabilir veya yeni işlemleri onaylamayı engelleyebilir.
Dağıtılmış Kimlik Sistemleri (DID) Nedir? Ne İçin Kullanılır?
Dağıtılmış Kimlik Sistemleri (DID), bireylerin dijital kimliklerini merkezi otoritelere ihtiyaç duymadan doğrudan kontrol edebildiği, blokzincir tabanlı güvenli kimlik çözümleridir. Kullanıcıya tam veri sahipliği ve gizlilik sağlar.
Immutable (Değişmezlik) Nedir? Ne İçin Kullanılır?
Immutable (Değişmezlik), bir verinin veya kaydın oluşturulduktan sonra değiştirilememesi veya silinememesi durumudur. Blokzincir teknolojisinde, bu özellik işlemlerin kalıcı, güvenilir ve geri döndürülemez olmasını sağlar.