Public Address (Genel Adres) Nedir?

Public Address, yani Türkçesiyle genel adres, kripto para ekosisteminde kullanıcıların coin veya token alabilmesi için başkalarıyla paylaştığı dijital kimliktir. Bir anlamda bu adres, bir kullanıcının blok zinciri üzerindeki açık posta kutusudur. Genellikle uzun bir karakter dizisinden oluşur ve her blok zinciri ağında farklı biçimde temsil edilir.

Teknik Temelleri

Public address, kriptografi kullanılarak oluşturulan bir yapıdır. Süreç genellikle şu adımları izler:

1. Önce bir özel anahtar (private key) oluşturulur.
2. Bu özel anahtardan, bir açık anahtar (public key) türetilir.
3. Açık anahtar, belirli algoritmalardan (örneğin SHA-256, RIPEMD-160) geçirilerek public address haline dönüştürülür.

Yani public address = hash(public key) formülüne göre türetilir.

İlginizi Çekebilir: Rug Pull Nedir?

Public Address Ne İşe Yarar

1. Coin Alma: Başka bir kişi veya platform, size coin/token göndermek istediğinde bu adresi kullanır.
2. Şeffaflık ve Güvenlik: Adresler herkese açık olduğu için bir işlemin hangi adrese gittiği blok zinciri üzerinde herkes tarafından doğrulanabilir.
3. Anonimlik: Gerçek kimlikle doğrudan bağlantılı değildir. Bu nedenle gizliliği kısmen korur.

Public Address ile Private Key Farkı

Public Address’te paylaşılabilirlik Herkesle paylaşılır Private Key’de sadece kullanıcıda olmalıdır ,

Public Address’te işlev alıcı adresidir, Private Key’de coinleri harcamayı sağlar

Public Address’te güvenlik riski düşüktür Private Key’de Yüksek (ele geçirilirse varlıklar kaybedilir)

Farklı Blok Zincirlerinde Public Address Formatları

• Bitcoin: 1, 3 veya bc1 ile başlar. Örnek: 1A1zP1eP5QGefi2DMPTfTL5SLmv7DivfNa
• Ethereum: 0x ile başlar, 42 karakterden oluşur. Örnek: 0x742d35Cc6634C0532925a3b844Bc454e4438f44e
• Solana: 44 karakterlik base58 formatında. Örnek: GgCmFShhTPbdvVWtdQHZzBvv3hx...

Her ağ, kendi teknolojisine göre farklı adres formatları kullanır.

Public Address Güvenli mi

Public address doğrudan coin harcamaya yetmez. Birisi sizin adresinizi bilse bile, özel anahtarınıza erişmeden herhangi bir işlem yapamaz. Bu nedenle:

• Paylaşılması güvenlidir.
• Ancak adresin çok sık kullanılması, geçmiş işlemlerin izlenmesine yol açabilir (özellikle Bitcoin gibi şeffaf blok zincirlerde).

Tekrar Kullanım Riskleri

Aynı public address'in sürekli kullanılması şunlara neden olabilir:

• Gizlilik kaybı: Aynı adrese gelen transferler zincir analiziyle takip edilebilir.
• Güvenlik açığı: Bazı imza yöntemlerinde (örn. ECDSA) aynı anahtarla birden fazla imza, özel anahtarın tahmin edilmesine neden olabilir (çok nadir ama mümkündür).

Bu nedenle birçok cüzdan yazılımı, her işlemde yeni bir adres üretir.

QR Kod ve Public Address

Kullanıcı deneyimini kolaylaştırmak için birçok cüzdan uygulaması public address’i QR kod biçiminde sunar. Böylece kullanıcılar kopyalama yerine doğrudan adresi taratarak hızlı transfer gerçekleştirebilir.

Public Address’lerin Geleceği

Gelişen teknolojilerle birlikte public address’lerin kullanıcı dostu hale gelmesi gündemdedir:

• ENS (Ethereum Name Service): Karmaşık adresler yerine insan okunabilir formatlar (örneğin, kullanici.eth) kullanılır.
• Unstoppable Domains: Benzer şekilde kripto.wallet gibi domain tabanlı adres sistemleri geliştirilmiştir.

Public address, kripto para sisteminin temel yapı taşlarından biridir. Transferlerin yapılabilmesi, işlemlerin doğrulanması ve kullanıcılar arasında güvenli bir değer aktarımı için kritik rol oynar. Ancak güvenliğin sağlanması, adreslerin doğru ve dikkatli kullanımıyla mümkündür. Özellikle private key ile karıştırılmamalı, ancak adresin tekrar kullanımı gibi detaylara da dikkat edilmelidir.